Op deze pagina
Het Bestuursdecreet van de Vlaamse overheid voorziet een procedure waarbij je inbreuken kan melden en melders bescherming krijgen, gebaseerd op de klokkenluidersrichtlijn 2019/1937 van het Europees Parlement.
Wat is een klokkenluider(smelding)?
Klokkenluiders zijn personen die in een werkcontext informatie over inbreuken krijgen en die inbreuken op een vertrouwelijke manier melden.
Een klokkenluidersmelding kan gaan over alle inbreuken op wetgeving en regelgeving die in Vlaanderen van toepassing zijn. Het gaat om een handeling of nalatigheid die onrechtmatig is, of het doel of de toepassing van regelgeving ondermijnt.
Voorbeelden
Meldingen over corruptie, fraude, pogingen tot het verhullen van zo'n feiten ...
Wie kan een vertrouwelijke melding doen?
Burgers zonder werkrelatie kunnen geen inbreuken melden in het kader van de klokkenluidersrichtlijn.
- Personeelsleden van gemeente en OCMW Overijse: zij kunnen een vertrouwelijke melding doen via het interne meldingskanaal.
- Externen die een werkrelatie hebben met gemeente Overijse:
- Aandeelhouders en personen die lid zijn van een bestuurlijk, leidinggevend of toezichthoudend orgaan van gemeente Overijse (ook leden die niet bij het dagelijks bestuur zijn betrokken, vrijwilligers en bezoldigde of onbezoldigde stagiairs)
- Aannemers, onderaannemers, leveranciers en iedereen die werkt onder hun toezicht en leiding
- Personen die informatie over inbreuken hebben gekregen tijdens een werkrelatie die intussen beëindigd is
- Personen van wie de werkrelatie nog moet beginnen en die informatie over inbreuken hebben gekregen tijdens de aanwervingsprocedure of andere onderhandelingen voor een contract werd afgesloten
Bescherming
Als je als klokkenluider een inbreuk meldt, ben je door de regeling beschermd.
Bescherming van identiteit
Je kiest zelf om al dan niet anoniem te melden.
- Meld je anoniem, dan blijft je identiteit uiteraard ongekend.
- Maak je je naam bekend, dan wordt je identiteit beschermd. De meldingskanalen zorgen dat deze gegevens vertrouwelijk blijven (de toegang tot deze informatie wordt zoveel mogelijk beperkt):
- Jouw identiteit;
- Identiteit van de anderen die in de melding genoemd worden;
- Informatie waaruit jouw identiteit of deze van de anderen afgeleid kunnen worden.
Bescherming tegen sancties
Melders worden beschermd tegen eventuele sancties. Je mag niet gestraft worden of nadelen ondervinden omdat je de inbreuk hebt gemeld (bv. negatieve beoordelingen, ...). Welke sancties we niet mogen nemen, kan je nalezen in artikel III.60/12, §1 van het Bestuursdecreet.
Klokkenluiders kunnen informatie ook openbaar maken. Ook dan worden ze beschermd tegen sancties (als de melding voldoet aan de voorwaarden in artikel III.60/12, §2, tweede lid van het Bestuursdecreet).
Uitzonderingen
- Je kan deze regeling niet gebruiken om een lopende procedure tegen te houden.
- Als je bewust onjuiste informatie meldt of openbaar maakt, krijg je geen bescherming en zijn er wel straffen mogelijk. Je moet dus gegronde redenen hebben om te geloven dat de gemelde informatie op het moment van de melding juist is.
Rechten van de betrokken persoon
De persoon over wie de melding gaat (de betrokkene), heeft deze rechten:
- Geheimhouding van de identiteit;
- Recht op een doeltreffende voorziening in rechte;
- Recht op een eerlijk proces;
- Vermoeden van onschuld;
- Recht van verdediging, bv. het recht om gehoord te worden en het recht op toegang tot zijn/haar dossier.
Waar melden?
- Personeelsleden van gemeente en OCMW Overijse kunnen een vertrouwelijke melding doen via het interne meldingskanaal.
- Externe klokkenluiders, die geen personeelslid van gemeente of OCMW van Overijse zijn, dienen zich meteen tot Audit Vlaanderen te wenden.
Wat gebeurt er als je je melding aan een verkeerde persoon of de verkeerde instantie richt?
Je melding wordt zo snel mogelijk op een veilige manier doorgestuurd naar het bevoegde personeelslid. De onbevoegde persoon of instantie brengt je hiervan onmiddellijk op de hoogte. Als Audit Vlaanderen vaststelt dat het niet bevoegd is om de melding te onderzoeken, neemt ze opnieuw contact op met je om toestemming te vragen om de melding te mogen doorsturen naar de bevoegde organisatie of dienst voor verder onderzoek.
Wat gebeurt er met je melding?
Wat kan je verwachten nadat je je melding hebt ingediend?
- Ontvangstmelding
Je krijgt binnen 7 dagen na de dag van ontvangst door het meldkanaal een ontvangstmelding, tenzij:- Je melding al binnen die termijn werd afgehandeld. Dan krijg je meteen meer informatie over je melding;
- Je je uitdrukkelijk verzet tegen het krijgen van een ontvangstmelding;
- Een ontvangstmelding krijgen de bescherming van je identiteit in gevaar brengt.
- Maatregelen
Je krijgt informatie over wat er met je melding gebeurde:- Binnen 3 maanden na de dag waarop het meldingskanaal de ontvangstmelding heeft verstuurd;
- Binnen 3 maanden en 7 dagen als er geen ontvangstmelding verstuurd is.
Je komt te weten welke maatregelen genomen zijn of worden genomen worden door je melding. Je krijgt ook een uitleg waarom die maatregelen genomen worden. De meldkanalen mogen je geen informatie bezorgen die het interne onderzoek of de rechten van de betrokken persoon of personen schaadt.
Verwerking van persoonlijke gegevens
Als die gegevens beschikbaar zijn, verwerken de meldingskanalen deze persoonsgegevens bij de behandeling en registratie van meldingen (op basis van de algemene verordening gegevensbescherming):
- Naam van de melder;
- Contactgegevens en de functie van de melder;
- Naam van de facilitator of van derden die verbonden zijn met de melder en die het slachtoffer kunnen worden van sancties in een werkcontext;
- Naam en de functie van de betrokken persoon en informatie over de inbreuken van de betrokken persoon;
- Naam van de getuigen;
- Schriftelijke meldingen;
- Stemopnames en het schriftelijke verslag van mondelinge meldingen.